Nicky Star

Probleempaarden

Probleempaarden hebben zelf zelden een probleem laten we dat voorop stellen. Wij als mensen hebben een probleem met het gedrag dat het paard vertoont omdat dit voor ons ongewenst gedrag is. Aan het gedrag kan wel een reden ten grondslag liggen, zoals bijvoorbeeld fysiek ongemak. Daarom maken wij een tweedeling: Enerzijds gedrag met een onderliggende oorzaak van fysiek ongemak, anderzijds gedragsmatig.

De aanleiding voor probleemgedrag

Fysiek ongemak wat ten grondslag ligt aan probleemgedrag is altijd het eerste dat moet worden opgelost, denk hierbij bijvoorbeeld aan een niet goed passend zadel of rugpijn. Ook wanneer dit gedrag al is opgelost, blijft er vaak nog een stukje aangeleerd gedrag over, zoals moeilijkheden bij het opzadelen.

Leefomstandigheden kunnen ook probleemgedrag in de hand werken. Wanneer het paard te weinig buiten komt, beweging krijgt of sociaal contact ervaart kan het bijvoorbeeld stalondeugden ontwikkelen of ‘lastig’ worden in het hanteren.

Miscommunicatie is veruit de grootste boosdoener. Paarden zijn vluchtdieren, dat weet iedereen wel inmiddels. Maar wat wij ons vaak niet realiseren is dat wij roofdieren zijn van origine. Dit maakt dat wij de dingen heel anders bekijken als paarden. Wij denken heel anders en dat zorgt voor miscommunicatie.

Omdat wij een veel groter denkvermogen hebben, is het aan ons mensen de taak de taal van het paard te leren spreken en niet andersom…

Geboren met een probleem

Geboren met een probleem is niet onmogelijk, maar laten we weer in gedachte nemen dat wij een probleem hebben met het gedrag, het veulen zelf niet.

Wij delen de paarden in 5 verschillende elementen in: Hout, Vuur, Aarde, Metaal & Water. Ieder type kent zijn eigen krachten, zwakheden en typische karaktereigenschappen. Zo is een Waterpaard van nature angstig en dit gedrag is nog heftiger wanneer dit element in dit paard niet in balans is en het paard ook nog eens in zijn Waterfase zit.

Paarden met een ‘kronkel’ in het hoofd geloof ik niet in, natuurlijk heb ook ik hele bijzondere paarden in handen gehad waarbij ik wel eens mijn twijfels had. Toch kies ik ervoor het anders te zien, namelijk dat ik nog niet de juiste manier gevonden heb om goed met dat specifieke paard om te kunnen gaan.

Schuld van de mens

Altijd is het de schuld van de mens en nooit van het paard. Allereerst kiezen wij ervoor een paard op te sluiten, te domesticeren en te gebruiken voor ons plezier. Hier heeft het paard al eens niet voor gekozen. Daarnaast geven wij het de naam probleemgedrag omdat het gedrag ons niet past.

Net als een paard kun je ons mensen ook indelen in dezelfde 5 elementen. Sommige combinaties zijn gedoemd om te mislukken: Een Houtpaard, met een Watermens komt nooit goed bijvoorbeeld, omdat een Watermens gewoonweg niet genoeg durf heeft voor het strijdlustige karakter van een Houtpaard.

Wanneer de onderliggende oorzaak fysiek ongemak is, is ook dit vaak onze schuld. Wij leggen er immers een niet goed passend zadel op, of trainen het paard niet op de juiste manier waardoor rugpijn ontstaat. Toch valt ons dat niet altijd te verwijten. Niemand staat ’s morgens op met de gedachte: “Vandaag ga ik mijn paard eens even flink pijn in zijn lijf bezorgen.” Vaak is onwetendheid dan ook de oorzaak…

Ditzelfde geldt voor de miscommunicatie en aangeleerd gedrag. Iedereen handelt naar het beste van zijn kunnen, zo ook in het opvoeden en trainen van paarden. Maar als je niet weet hoe een paard denkt, ervaart en leert, kan het dus zo maar zijn dat jij zelf ongewenst gedrag aanleert, zonder dat je het door hebt!

Methodisch trainen

‘Natural Horsemanship’, met hierin weer de verschillende richtingen en methoden heeft hier heel goed op ingespeeld. Met het paard en zijn denkwijze als uitgangspunt zijn er methoden ontwikkeld die het begrijpelijk en dus mogelijk maken voor ieder mens om een paard dingen te leren. Ik vind dit een hele goede ontwikkeling.

Toch heeft ook dit weer een keerzijde… Er zijn bepaalde stromingen die het paard enige vorm van eigen initiatief ontnemen, of het paard aan te veel prikkels tegelijk blootstellen, wat maakt dat het paard zich geheel afsluit en dus niet meer reageert. Oftewel learned helplessness. Maar, dit gebeurt ook in de dressuur en in de western, net als in iedere tak van onze sport, net zo goed.

Verantwoordelijkheid

Feit blijft dat we te maken hebben met een heel bijzonder wezen, van vlees en bloed, met zijn eigen gevoelens en behoeften. Het is onze verantwoordelijkheid onszelf te blijven ontwikkelen en bewust te zijn in wat we doen, zodat wij het paard kunnen geven wat het nodig heeft om een gelukkig leven te leiden…

Je hebt uiteraard kennis nodig om de juiste techniek toe te kunnen passen. Hiervoor heb je wat achtergrondinformatie nodig.

Zoals je inmiddels weet is een paard een vluchtdier. Wanneer het paard in het wild achterna wordt gezeten door een tijger zal het vluchten. Dit maakt dat een paard bij het zetten van ruimtelijke druk van je af zal bewegen. Dit noemen we de F van Flight.

Mocht het paard niet snel genoeg zijn en door de tijger op zijn nek gesprongen worden, [Lees meer…] overKennis over het paard is cruciaal bij techniek

Om een goed trainingsschema te kunnen maken heb je behoorlijk wat kennis nodig. Allereerst wat wil je trainen?

Voor verschillende disciplines heb je verschillende vaardigheden nodig. Toch kunnen ze nooit zonder elkaar en heb je ze dus in een bepaalde hoeveelheid allemaal nodig. We hebben het dan over:

• Coördinatie
• Kracht
• Lenigheid
• Uithoudingsvermogen
• Snelheid

Coördinatie heb je voor ieder tak van sport nodig. Het is namelijk altijd heel belangrijk dat een paard precies weet waar hij zijn voeten moet neerzetten. Dit kun je bijvoorbeeld [Lees meer…] overSupercompensatie

Deze vraag, in verschillende varianten, krijg ik zeer regelmatig.

Met zelf een paard, wat op 3-jarige leeftijd al niet door de keuring kwam en op 11 jarige leeftijd werd afgeschreven door een aantal hoog aangeschreven dierenartsen, die nu inmiddels 26 jaar oud is en nog dagelijks wordt gereden is mijn antwoord hierop: “Nee, jouw paard is niet per definitie afgeschreven (voor de sport) en het kan zeker dat er nog mogelijkheden zijn.

Het is alleen voor mij erg moeilijk beoordelen over de mail of door de telefoon. Ook op basis van enkel röntgen kan ik hierover niet oordelen. Neem mijn eigen ouwetje, wanneer je hiervan de röntgen bekijkt van zijn voorbenen is het godsonmogelijk dat dit paard nog functioneert en toch is het zo. [Lees meer…] overIs mijn paard afgeschreven of zijn er nog mogelijkheden?

Door de jaren heen heb ik heel wat verzameld, paarden voornamelijk…. En de troep die daarbij hoort. Ik kan nergens afstand van doen, bij alles denk ik dat het nog wel eens van pas zou kunnen komen.

Bij de paarden denk ik dat ze het nergens beter zullen hebben dan bij mij en aangezien ik het beste met hen voor heb, moeten zij dus ook allemaal blijven. Al met al een hele verzameling inmiddels.

In de loop der jaren heb ik heus wel wat paarden verkocht, maar deze kocht ik dan ook al aan om weer te verkopen. Maar mijn kwaliteit is het niet, handelen. Als ik niet het volste vertrouwen heb dat het specifieke paard heel goed bij de koper past en het daar goed krijgt, krijgen ze het paard niet mee. Want wie wordt daar gelukkig van? De ruiter niet en ook zeker het paard niet.

Ik heb een keer een paard verkocht voor een klant, dus niet van mijzelf, aan een dame met wie het perfect leek te klikken. Het was een heel braaf paard, groot en een tikje lomp, kon lekker springen en was braaf in de omgang, gewoon een fijn gebruikspaard. Ik bood de dame in kwestie aan om eerst nog een keer te komen rijden en vroeg of het paard gekeurd moest worden. Dit hoefde allemaal niet, als ik hem maar de volgende dag kwam brengen. Dus de volgende dag gebracht.

Na een poosje kwam het verhaal dat hij niet braaf was en allerlei stalgebreken vertoonde, iets wat hij voor de duidelijkheid bij ons nooit gedaan had en dat ze hem terug wilde geven. Nu was het paard niet van mij, dus aan mij was er geen paard terug te geven, maar wat een gedoe is dat geweest, met advocaten, brieven, dreigementen enzovoorts.

Het rotte is dat het paard uiteraard slachtoffer is geweest. Het beste paard was hartstikke lief en vrij van stalgebreken. Het feit dat hij die daar is gaan ontwikkelen kent een oorzaak. Of dat dan ligt in ander stal management, of communicatie met zijn omgeving, dat weet ik zo niet. Maar het blijft dan wel dat ik me daar rot over voel en daarom heb ik ook toen besloten dat niet meer te doen. Het ligt me gewoon niet, het past niet bij me. Sommige mensen kunnen hun versleten schoenen nog verkopen ik niet.

Maar goed, dat samen met het gegeven dat ik in ieder paard iets leuks en interessants zie, maakt dat ik nu een hele veestapel bezit. Hiertoe behoren:

 

• Wendel (Lancet x Chronos x Amor), mijn homemade Grand Prix paard, 14 jaar
• Diva (Valeron x Jazz x Rubinstein), Zzzwaar, 9 jaar
• Bruce (Van the Man x Jazz x Doruto), Z2, 11 jaar
• G-Star (Wonderboy x Kennedy x Pygmalion), L2, 6 jaar
• Jahzara (Dreamboy x Valeron x Jazz), onbeleerd, 3 jaar
• Kafka (Polarjaeger x Kontreu), ZZlicht, 26 jaar
• King, de pony voor de kinderen, 5 jaar
• Olly, de grasmaaier

En sinds vorige week mag ik daar een hele bijzondere aan toe voegen:

• Dani V.O.D. (Jazz x Juventus x Rubinstein), ZZlicht, 9 jaar oud. Een mooie, hele grote vos, heel lief, werkwillig en bewegen dat hij kan! Ik heb erg veel zin om met hem verder aan het werk te gaan en verwacht heel ver met hem te komen, hij heeft in ieder geval alles in huis. Ik ben dan ook heel dankbaar voor deze kans:-)

 

Na de geboorte van Jesse heb ik eigenlijk maar 2 paarden weer opgepakt, Wendel en Diva, onder het mom van beter 2 paarden goed, dan alles half. Bizar eigenlijk, allemaal goede paarden, stikgezond, maar geen tijd om ze te trainen en dat terwijl ik weet dat er mensen zijn die er alles voor over zouden hebben. Ooit behoorde ik hier namelijk ook toe. Alles had ik er voor over, een eigen paard! En nu heb ik er eigenlijk wel heel veel…

Niet alle paarden rij ik meer, Kafka wordt geleased, zo krijgt hij zijn welverdiende aandacht en beweging. Olly maait het gras bij mijn moeder aan de dijk en King is voor Luca en Jesse straks.

 

Maar de rest gaat na de zomer allemaal aan de slag! Ik heb er weer zin in en ga er tijd voor maken. Het maken van goede trainingsschema’s is hierbij essentieel. Dit zodat de paarden getraind worden in de supercompensatie periode en voldoende rust krijgen zodat zij kunnen herstellen, maken dat je met minder inspanning de paarden er topfit bij hebt staan, ze gezond en wel zijn en fris en fruitig zijn en zin in het werk hebben, met de minste kans op blessures. Daarnaast maakt het voor mij mogelijk al de ballen in de lucht te houden, want naast het rijden geef ik ook veel les en dat is niet het enige.

 

Heb jij een trainingsschema en hoe ziet deze eruit? Ik ben erg benieuwd, laat jouw reactie achter onder dit bericht!

Voor de paarden die nu al een hele poos niet worden getraind:

G-Star loopt wat achter ten opzichte van zijn leeftijdsgenoten. Ik heb hem ooit 1 keer L2 gestart en veel meer dan dat kan hij ook nog niet. Maar dat maakt mij niets uit, hij blijft toch en ik heb natuurlijk het liefste dat ze allemaal stokoud en gezond blijven, dus geen haast, een gedegen opleiding is veel belangrijker! Het is een heel lief paard, zelf gefokt en behoorlijk koelbloedig, net als zijn moeder was. Hij is ongecompliceerd, maar moet gewoon verder opgeleid worden.

Bruce is een lastig mannetje, kan alles van de Lichte tour, maar moet vaak overtuigd worden, wat nog wel eens voor heftige discussies kan zorgen.

Wanneer ik met hen ga beginnen, begin ik om de dag met een lichte training. In eerste instantie zal dat het loswerken zijn, wat ik verder uit zal bouwen naar het werken aan de dubbele lange lijnen. Naar mate de conditie verbetert zal ik dit verder opbouwen naar setjes van 3 dagen achtereen. Een dag lichte training gevolgd door een zware, door weer een lichte dag en hierna rust, om vervolgens van voren af aan te beginnen. Ik vermoed zo’n 6 weken dit werk te doen, voor ik ook het rijden onder het zadel weer verder op ga pakken.

Saartje is geheel onbeleerd, ze kent het grondwerk, maar verder nog niets. Ik vermoed dat zij ‘zadelmak geboren’ is en ze heel erg graag haar best zal doen, dus eerder te veel dan te weinig zal doen, een echt vuurtype.

Daarom is mijn plan om haar maximaal 3 keer per week te belasten. Dit zal ook telkens met een dag rust ertussen zijn. Ik breng afwisseling aan in het werk, door bijvoorbeeld een dag met haar naar het bos te wandelen.

 

 

Wendel staat nu top in conditie, maar heeft heel hard gewerkt de afgelopen tijd. Ik merk dat hij moe is, voor zijn doen. Nog altijd staat hij te trappelen en is knetterheet. Maar wanneer ik hem bijvoorbeeld uit de wei ga halen, komt hij niet meer op een drafje naar me toe. Daarnaast is hij wat gevoelig op zijn tussenpees voor en hij zet zijn rug snel vast door de spanning.

Diva is weer terug op haar oude niveau van voor de geboorte van Saartje (Jahzara). Ook zij heeft heel erg hard gewerkt de afgelopen 2 jaar en kent ook wat gevoeligheden. Ik merk dat ik een beetje blijf hangen op sommige puntjes zoals het verbeteren van de pirouettes.

Dani is net bij mij, ik merk dat hij wat moeite heeft om zijn draai te vinden. Het is best een heel gevoelig paard. Een heel groot paard, met maar een heel klein hartje. Hij heeft tijd nodig om te wennen aan ons, zijn nieuwe kudde, mij en zijn nieuwe routine. Dani is heel erg werkwillig en zal zich eerder stuk lopen dan dat hij iets aangeeft. Hij is gewend aan een andere ruiter en ik wil hem de tijd geven dit los te laten, zodat wij straks een superfijn team zullen zijn.

 

Dit maakt dat deze 3 toppers 4 weken vakantie krijgen vanaf volgende week. Omdat Chantal mijn paarden iedere maand checkt en nu ook Dani, komen wij er in een heel vroeg stadium achter als er ergens iets niet lekker zit of dat ik misschien te veel of te hard getraind zou hebben. Omdat wij merken dat er kleine gevoeligheden zijn, (die nog lang geen blessures te noemen zijn), heb ik besloten ze vakantie te geven. Dit wordt voor mij de eerste keer dat ik dat zo bewust in ga zetten en ik ben erg benieuwd naar het resultaat. Wij mensen hebben immers ook de behoefte aan rust af en toe, dus waarom de paarden niet? Even het hoofd leeg maken, niets moeten, alleen paard zijn en genieten.

 

Voor deze vakantie bouw ik de paarden rustig af, ik rijd wel, maar er zitten geen echt zware trainingen meer tussen. Hun voer wordt aangepast tijdens de rustperiode en de paarden staan minimaal 12 uur per dag in de wei. Na deze vakantie ga ik deze kanjers weer oppakken, ook hiervoor geldt een heel schema, met afwisseling in de trainingen en lichte-zware-rust momenten. Omdat deze paarden tot op de dag van vandaag nog hard werken en heel goed in conditie zijn, zal dit opbouwen veel minder tijd in beslag nemen. Hun schema zal direct bestaan uit een cyclus van 4 dagen: lichte training- zware training- lichte training- rust. Ik verwacht met 2 maanden totaal weer up and running te zijn, zodat we in het najaar weer in de ring zullen verschijnen!