Wanneer ik een paard binnen krijg om te trainen, begin ik eigenlijk altijd eerst met loswerken, ongeacht of het paard al onder het zadel is of op hoog niveau loopt. Het geeft me ontzettend veel informatie over het paard.
Hoe reageert hij op bepaalde situaties? Hoe reageert hij op mijn aanwezigheid en op mijn hulpen? Zoekt hij toenadering of sluit hij zich af? Loopt hij regelmatig, hoe gebruikt hij zijn lijf? Heeft hij een voorkeur voor links- of rechtsom? Blijft hij gespannen of ontspant hij? Is er iets dat me opvalt aan zijn manier van bewegen of zijn lijf? Hoe snel is zijn reactievermogen? Wat voor gedrag vertoont hij?
Door enkel en alleen gebruik te maken van de positie waarin ik sta, de houding die ik aanneem en de bewegingen die ik maak, krijg ik controle over het paard en dan wel over de richting die hij oploopt en het tempo dat hij daarbij aanneemt. Ik doe dit in een vierkante ruimte van 15 bij 15m en het paard loopt helemaal los, zonder hoofdstel, halster of lijn.
Het mooie is dat wanneer ik deze controle verkrijg, ik automatisch een ‘stapje’ hoger ben dan het paard (in zijn ogen). Dus hiermee zetten wij direct de verhoudingen tussen ons even duidelijk voor we verder met elkaar aan het werk gaan.
Doordat ik ook naar het paard kan kijken, krijg ik altijd meer informatie binnen dan wanneer ik er op zou zitten en enkel kan voelen. Omgekeerd werkt dit hetzelfde, het paard kan mij ook zien wanneer ik op de grond in het midden sta en ook dit geeft het paard weer veel informatie over mij. Weet ik wat ik wil? Ben ik congruent? Ben ik consequent? Gedraag ik mij als een leider? Ben ik stabiel? Ben ik zeker van mijn zaak? Gebruik ik mijn lijf effectief? Ben ik te intimideren?
Mochten wij na een sessie het nog niet geheel eens zijn met elkaar, dan ga ik ook de komende dagen op dezelfde manier aan het werk. Pas wanneer ik onze rollenverdeling helder heb, het paard op de juiste manier reageert, in het tempo dat ik prettig vind, dan pas ga ik weer een stap verder.
Wil jij ook zo effectief mogelijk communiceren met jouw paard? Maak jezelf bewust van je eigen lichaamstaal en welke signalen je hiermee aan je paard doorgeeft!
Een stap verder in dit geval betekent het grondwerk. Naast dezelfde lichaamstaal die ik gebruik in het loswerken, ga ik nu gebruik maken van hulpen die ik geef op het lichaam, oftewel met fysiek contact. Dit kan zijn door middel van aanraking, maar ook door middel van materiaal.
In het grondwerk leer je een onbeleerd paard te wijken voor fysieke druk, iets waar ons hele rijsysteem op is gebaseerd. In de praktijk kom ik echter regelmatig beleerde paarden tegen die niet wijken voor druk, maar er tegen in gaan. Ook hier is het dus handig even een kleine stap terug te doen en ze dit weer even uit te leggen om daarna weer een aantal stappen vooruit te kunnen, ook onder het zadel!
Een paard beweegt van nature tegen fysieke druk in, dit komt doordat een paard een vluchtdier is, maar wanneer het vluchten geen zin meer heeft omdat een tijger hem heeft ingehaald en op zijn rug gesprongen is, hij er alles aan zal doen die tijger van zijn rug te krijgen door te schoppen, bijten, springen, oftewel tegen die fysieke druk in te gaan. Het is dus iets dat van nature in het paard zit, maar we kunnen hem wel trainen het tegenovergestelde te doen.
Door het paard aan te raken, ofwel met je eigen lichaam of met materiaal, en deze druk hetzelfde te houden tot het paard ervoor wijkt en dan de druk weg te nemen, leert het paard dat dit de ‘oplossing is voor zijn probleem’. En bij herhaling zal het paard steeds eerder van de druk af bewegen en krijg je dus een steeds snellere juiste reactie op je hulp en dit werkt allemaal weer door in het rijden.
Wil jij ook dat jouw paard snapt wat jij bedoelt zodat hij snel jouw hulpen op kan volgen? Alles waar je energie in steekt wordt groter, steek energie in het wijken voor fysieke druk aan de hand en het zal je een beter reagerend paard opleveren onder het zadel!
De volgende stap voor mij is het werken aan de dubbele lange lijnen. Dit is echt een fantastische stap naar het werken onder het zadel. Ik kan het communiceren door middel van mijn lijf effectief te gebruiken en het geven van fysieke hulpen combineren om zo de balans van het paard te trainen en hem daarbij leren in een juiste rijtypische houding te lopen waarin hij mij, als ruiter, het beste kan dragen. Wat ik hier zo super aan vind, is dat je alles, maar dan ook echt alles, kunt trainen wat je onder het zadel ook kunt. Alleen nu voor het paard onbelast en voor mezelf een extra zintuig om waar te nemen. Zelf ben ik visueel ingesteld (net als de meeste mensen), wat maakt dat ik het beste waarneem en leer als ik de dingen kan bekijken. Dit werk geeft me de gelegenheid te gelijktijdig te voelen en kijken. Ook in dit werk ligt mijn focus op zo veel mogelijk reactie op zo klein mogelijke hulpen.
Wil jij ook een paard dat zichzelf in balans kan houden onder het gewicht van de ruiter, zonder steun te zoeken in je hand, met stelling, buiging en een ondertredend binnenachterbeen de wending doorlopend? Werk het paard dan ook onbelast aan de dubbele lijnen!
Soms lijkt het of dit een lange weg is om te bewandelen, maar in de praktijk blijkt telkens weer dat het zijn vruchten afwerpt. Ik heb veel paarden zadelmak gemaakt en werk nog steeds veel met ‘probleempaarden’, naast de vele voordelen die ik al genoemd heb, is het ook nog eens de meest veilige en dat is waarschijnlijk nog wel het meest belangrijke.
Als ik iets wel geleerd heb in de loop der jaren is dat niet iedereen even volledig is in het geven van informatie en dat paarden onvoorspelbaar kunnen zijn. “Dat doet ie anders nooit hoor!” is op deze manier dan ook minder van belang omdat ik alles zelf ‘test’.
Alle ‘probleemgevallen’ hebben we op deze wijze weer op de rit gekregen, zo ook mijn eigen kanjer Wendel. Van onhandelbaar tot fantastisch sportpaard!
Maar ook voor alle fijn te rijden paarden, blijven deze technieken een welkome afwisseling, voor hen en voor jezelf.
Mijn visie is dat afwisseling cruciaal is, net als jezelf blijven ontwikkelen en streven naar de meest effectieve communicatie! Alleen dan kom je tot het gevoel van de ultieme “Happy athlete”.
Wil jij ook jullie communicatie optimaliseren? Hier kun je jezelf inschrijven voor dit drieluik. Voor meer informatie